Cách Kiểm Tra Độ Chính Xác Của Cân Điện Tử Tại Nhà – Hướng Dẫn Chi Tiết

Việc kiểm tra độ chính xác của cân điện tử định kỳ giúp bạn yên tâm về kết quả cân, tránh sai sót khi đo lường nguyên liệu, hàng hoá hay vật nuôi. Bài viết này hướng dẫn chi tiết, dễ hiểu cách kiểm tra tại nhà – cả với cân gia dụng lẫn cân bàn/sàn nhỏ – đồng thời kèm các lưu ý kỹ thuật và khi nào cần đem đi hiệu chuẩn kiểm định chính thức.

1. Tại Sao Phải Kiểm Tra Độ Chính Xác?

Kiểm tra giúp phát hiện sai số do tác động vật lý, hao mòn loadcell, cài đặt hoặc môi trường (mặt đặt không phẳng, gió, nhiễu điện). Với cân dùng cho thương mại hoặc kiểm nghiệm, giữ độ chính xác còn là yêu cầu pháp lý – cân dùng trong giao dịch buôn bán thường phải được kiểm định theo tiêu chuẩn quốc gia.
🧷Các quy định về Tiêu chuẩn thử nghiệm cân , Kiểm định cân điện tử

2. Dụng Cụ Và Chuẩn Bị Trước Khi Kiểm Tra Cân Điện Tử

• Quả cân chuẩn (calibration/test weights): Nếu có thể, dùng quả cân chuẩn được hiệu chuẩn (có chứng chỉ). Các lớp chính xác OIML (E1, E2, F1, M1,…) quy định dung sai cho quả chuẩn cân chuẩn – chọn lớp phù hợp với độ nhạy cân cua bạn. 🧷Tiêu chuẩn OIML

• Mặt phẳng, thước, găng tay kẹp quả cân: đặt cân trên bề mặt cứng, phẳng. Dùng găng tay hoặc kẹp khi chạm vào quả cân chuẩn để tránh bám dầu làm thay đổi khối lượng.

• Sổ gi / điện thoại để ghi kết quả, pin / nguồn đầy.
• Nếu không có quả cân chuẩn: có thể dùng đồng xu, gói đường, gói gạo,…. làm kiểm tra sơ bộ nhưng chỉ để tham khảo – không thay cho quả cân chuẩn có chứng chỉ.

3. Các Bước Kiểm Tra Cơ Bản (Quick checks)

1. Đặt cân ở vị trí cố định, phẳng – bật và để cân “khởi động” 10-15 giây cho bộ phận điện tử ổn định.
2. Kiểm tra số 0 (zero): Khi không có tải, màn hình phải hiển thị 0.0 (hoặc giá trị tương ứng). Nếu không, dùng chức năng Zero/Tare để đặt lại.
3. Kiểm tra mức pin/nguồn, vệ sinh bề mặt và loại bỏ gió/luồng không khí (quạt, máy lạnh) làm lệch reading.

4. Quy Trình Kiểm Tra Độ Chính Xác Chi Tiết

Áp dụng tốt cho cân gia dụng, cân bếp, cân bàn nhỏ, đối với cân công nghiệp lớn, thao tác tương tự nhưng cần quả cân lớn và có thể cần dụng cụ hỗ trợ.

Bước A – Kiểm tra ở mức tải thấp, trung bình, cao

• Dùng quả cân chuẩn đặt lần lượt ở 10% (hoặc 5% nếu cân có độ phân giải cao), 50% và ~80-100% tải tối đa (không vượt quá giới hạn cân). Ghi giá trị hiển thị và giá trị chuẩn. 🧷Tiêu chuẩn tại Việt Nam
• Tính sai số tuyệt đối và phần trăm:

Cách tính: Sai số (%) = (Giá trị hiện thị – Giá trị chuẩn) / Giá trị chuẩn x 100

Bước B – Kiểm tra lặp lại (repeatability)

• Đặt cùng một quả cân nhiều lần (ít nhất 5 lần) – đọc kết quả mỗi lần. Nếu các lần cho kết quả khác nhau quá mức (vượt dung sai nhà sản xuất), cân bị mất tính ổn định.

Bước C – Kiểm tra đường tính (linearity)

• Tăng dần khối lượng (ví dụ 0 -> 10% -> 20% ->…..-> 100%) và so sánh sai số tại mỗi mức. Nếu sai số thay đổi có hệ thống theo mức tải, cân có vấn đề về tuyến tính.

Bước D – Kiểm tra vị trí (corner test) – quan trọng cho cân có mặt bàn lớn

• Đặt quả cân ở vị trí trung tâm, rồi từng góc (4 góc) để kiểm tra sai khác do phân bố lực không đồng đều. Sự chênh lệch lớn ở các vị trí cho thấy vấn đề cơ khí (mặt bàn lệch, chân cân không chắc) hoặc lỗi loadcell.

Bước E – Kiểm tra hysteresis (tăng giảm tải)

• Đặt dần đến giá trị lớn, rồi giảm dần và so sánh giá trị khi tăng và khi giảm – nếu khác nhau có thể có vấn dề hysteresis ở loadcell.

5. Tiêu Chí Đánh Giá Khi Nào Cân Chấp Nhận Được

• So sánh với thông số kỹ thuật của nhà sản xuất: nhà sản xuất thường ghi accuracy/tolerance (ví dụ ±1 d, ±0.1% v.v.) – đây là chuẩn bạn so sánh đầu tiên.
• Với mục đích thương mại: nếu cân dùng để giao dịch (bán hàng thu tiền), bắt buộc tuân theo tiêu chuẩn kiểm định và dung sai theo quy định pháp luật – cần kiểm định chính thức khi nghi ngờ sai số.

6. Nếu Không Đạt Các Bước Xử Lý

1. Kiểm tra nguồn, pin, kết nối (nhiều cân có chế độ auto-cal/auto-zero).
2. Vệ sinh mặt bàn, loại bỏ tải thừa, đảm bảo cân đặt phẳng.
3. Thực hiện hiệu chuẩn (Calibration) theo hướng dẫn nhà sản xuất (nội bộ) nếu cân có chức năng Calibration.
4. Nếu vẫn sai: liên hệ dịch vụ hiệu chuẩn/ kiểm định có chứng chỉ hoặc mang đến trung tâm metrology để kiểm tra/hiệu chuẩn chính thức.

7. Mẹo Thực Dụng Cho Kiểm Tra Tại Nhà

• Luôn dùng cân trên nền cứng, tránh thảm len/mặt nền.
• Dùng găng tay/nhíp khi xử lý quả cân chuẩn để tránh bám vân tay.
• Ghi lại ngày kiểm tra, kết quả và trang thái (tải thử, nhiệt độ) – thuận tiện khi cần đối chiếu lịch sử hiệu chuẩn.
• Nếu không có quả cân chuẩn, dùng đồng xu/đóng gói tiêu chuẩn cho kiểm tra nhanh – nhớ là chỉ mang tính tham khảo, không thay thế chuẩn hiệu chuẩn.

8. Đơn Vị Kiểm Định – Sửa Chữa – Lắp Ráp Chuyên Nghiệp

Với kinh nghiệm gần 10 năm trong ngành cân điện tử trong tất cả các lĩnh vực lắp đặt – kiểm định – sửa chữa – bảo trì. Cân Điện Tử Tài Phát tự tin là đơn vị chuyên nghiệp đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng. Liên hệ ngay thông tin bên dưới để được tư vấn!

• Địa Chỉ Công Ty : 34/21 Võ Thị Thừa, KP.3, P. An Phú Đông, Q.12, TP. HCM
• Website Chính Thức : candientutaiphat.com
• Email : vanpho86@gmail.com
• Hotline : 0948.287.810
• Fanpage : Cân Điện Tử Tài Phát
• Youtube : Cân Tài Phát
• Tiktok : Cân Điện Tử Tài Phát