Trong lĩnh vực vận tải đường bộ và logistics, việc tuân thủ đúng quy định về trọng tải là yếu tố sống còn. Không chỉ liên quan đến an toàn giao thông, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế, hợp đồng thương mại và pháp luật.
Thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp hoặc cá nhân vì muốn tối ưu chi phí, trốn thuế, tăng lợi nhuận đã thực hiện các hành vi gian lận cân xe tải. Điều này không chỉ tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh mà còn có thể dẫn tới hậu quả pháp lý nghiêm trọng: từ phạt hành chánh, thu hồi giấy phép đến truy cưu trách nhiệm hình sự.
Trong bài viết này, Cân Điện Tử Tài Phát sẽ cùng phân tích chi tiết:
- Các thủ đoạn gian lận cân xe tải phổ biến.
- Hệ thống pháp luật điều chỉnh hành vi này.
- Những hậu quả pháp lý mà doanh nghiệp phải gánh chịu.
- Các giải pháp phòng ngừa để doanh nghiệp vận hành minh bạch và bền vững.
1. Các Hình Thức Gian Lận Cân Xe Tải Phổ Biến Hiện Nay
Trong quá trình vận hành, nhiều thủ đoạn gian lận đã được ghi nhận. Dưới đây là những phương thức thường gặp nhất:
1.1. Can Thiệp Trực Tiếp Vào Thiết Bị Đo (Loadcell, Bộ Chỉ Thị)
- Lắp thêm thiết bị ngoại vi để thay đổi tín hiệu từ loadcell.
- Tác động cơ học (ví dụ: chèn vật cứng dưới bàn cân).
- Sử dụng nam châm hoặc dụng cụ kỹ thuật để làm sai số.

1.2. Sử Dụng Phần Mềm Giả Mạo Hoặc Can Thiệp Dữ Liệu
- Một số trường hợp nhân viên IT hoặc bên thứ ba cài đặt phần mềm chỉnh sửa dữ liệu cân.
- Sửa đổi trực tiếp trên máy tính kết nối với cân để in phiếu sai lệch.
- Lưu dữ liệu giả mạo để qua mặt kiểm tra của cơ quan chức năng.
1.3. Gian Lận Giấy Tờ, Phiếu Cân Và Chứng Từ
- Tạo phiếu cân giả bằng phần mềm in ấn.
- Thay đổi thông tin xe, biển số, trọng tải thực tế so với trên giấy.
- Một số nơi còn “bán phiếu cân” cho các xe không hề qua trạm.
1.4. Thông Đồng Trong Vận Hành Cân
- Nhân viên cân và lái xe thoả thuận bỏ qua bước cân hoặc báo sai số liệu.
- Cố tình nhập sai dữ liệu trên hệ thống để hợp thức hoá giấy tờ.
⚠️Các hành vi trên đều vi phạm nghiêm trọng Luật Đo Lường, gây tổn thất kinh tế và dẫn đến gậy quả pháp lý nặng nề.
2. Khung Pháp Lý Điều Chỉnh Việc Gian lận Cân Xe Tải Tại Việt Nam
Hành vi gian lận cân xe tải không chỉ vi phạm đạo đức kinh doanh mà còn bị điều chỉnh trực tiếp bởi pháp luật.
2.1. Luật Đo Lường 2011
🧷Xem chi tiết về các nội dụng của Luật Đo lường 2011
- Điều 8: Nghiêm cấm mọi hành vi gian lận trong đo lường.
- Điều 17: Các phương tiện đo (bao gồm cân điện tử xe tải) phải được kiểm định, hiệu chuẩn trước khi đưa vào sử dụng.
- Điều 23: Tổ chức/cá nhân vi phạm sẽ bị xử lý hành chính hoặc truy cưu trách nhiệm hình sự.

2.2. Nghị Định 119/2017/NĐ-CP
🧷Xem thông tin chi tiết nghị định 119/2017/NĐ-CP
- Khoản 3, Điều 17: Phạt từ 10 – 20 triệu đồng đối với hành vi sử dụng cân không được kiểm định.
- Khoản 5, Điều 20: Phạt từ 30 – 50 triệu đồng đối với hành vi can thiệp, làm sai lệch kết quả đo.
- Ngoài ra, có thể áp dụng hình thức bổ sung: tịch thu tang vật, phương tiện, đình chỉ hoạt động trạm cân từ 1. 3 tháng.

2.3. Bởi Luật Hình Sự 2015 (Sửa Đổi 2017)
🧷Xem chi tiết nội dụng bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi 2017)
- Điều 192: Tội sản xuất. buôn bán hàng giả về đo lường – phạt tù từ 2 – 15 năm tuỳ mức độ.
- Điều 174: Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản – nếu gian lận gây thiệt hại lớn, cá nhân/doanh nghiệp có thể bị phạt tù từ 1 – 20 năm.
- Điều 217a: Tội vi phạm quy định về cạnh tranh, gây thiệt hại cho doanh nghiệp khác.

2.4. Các Quy Định Bổ Sung Khác
- Luật giao thông đường bộ: Xử phạt nếu xe chở quá tải so với trọng lượng ghi nhận trong phiếu can.
- Luật thương mại: Hợp đồng gian lận cân nặng có thể bị vô hiệu, đối tác yêu cầu bồi thường.
3. Biện Pháp Phòng Ngừa Và Giả Pháp Minh Bạch Cho Doanh Nghiệp
3.1. Sử Dụng Cân Đạt Chuẩn Quốc Tế
- Lắp đặt cân xe tải điện tử đạt chuẩn OIML, ISO.
- Đảm bảo cân được kiểm định định kỳ bởi Tổng cục Đo lường Chất lượng.
3.2. Tích Hợp Phần Mềm Quản Lý Cân Điện Tử
- Phần mềm quản lý dữ liệu tự động, lưu trữ trên máy chủ hoặc cloud.
- Chống sửa đổi dữ liệu, xuất báo cáo minh bạch cho khách hàng.
3.3. Giám Sát Bằng Camera Và Nhận Diện Biển Số
- Mỗi lần cân đều có hình ảnh đối chiếu
- Kết hợp công nghệ ANRR ( Automatic Number Plate Recognition) để tránh tráo đổi xe.
3.4. Quy Trình Nội Bộ Minh Bạch
- Phân quyền rõ ràng cho nhân viên vận hành cân.
- Đào tạo định kỳ về đạo đức nghề nghiệp và hậu quả pháp lý của gian lận
4. Kết Luận
Gian lận cân xe tải có thể mang lại lợi ích tức thời, nhưng hậu quả pháp lý, rủi ro kinh doanh và thiệt hại uy tín lại vô cùng lớn.
🛠Doanh nghiệp cần đầu tư vào hệ thống cân điện tử chính xác, minh bạch và phần mềm quản lý hiện đại để:
- Tuân thủ pháp luật.
- Nâng cao uy tín với khách hàng
- Phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng khắt khe.
Với kinh nghiệm gần 10 năm trong việc lắp đặt và vận hành các hệ thống trạm cân xe tải trên toàn quốc. Cân Điện Tử Tài Phát tự tin mang đến cho khách hàng dịch vụ tốt nhất – uy tín nhất hiện nay. Liên hệ ngay thông tin bên để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất:
- Địa Chỉ Công Ty : 34/21 Võ Thị Thừa, P. An Phú Đông, TP. HCM
- Website Chính Thức : candientutaiphat.com
- Email : vanpho86@gmail.com
- Hotline : 0948.287.810
- Fanpage : Cân Điện Tử Tài Phát
- Youtube : Cân Tài Phát
- Tiktok : Cân Điện Tử Tài Phát